Belang van de speelplaats en schoolomgeving als jeugdruimte
Met de corona-crisis in 2020 kwam het belang van voldoende jeugd- en speelruimte sterk in de actualiteit. Vooral onze meest kwetsbare kinderen en jongeren hebben geleden onder de lock-down maatregelen. Wie klein behuisd is en/of geen eigen tuin heeft, zat soms wekenlang binnen, met nefaste gevolgen voor hun ontwikkeling en met extra spanning op de thuissituatie. Achteraf bleek bovendien dat het sluiten van scholen (en hun speelplaatsen) niet de juiste maatregel was. Een bevraging van het Kinderrechtencommissariaat bij 44000 (!) kinderen en jongeren leerde ons dat de negatieve impact op kinderen die niet naar school konden zwaar werd onderschat.
In de toekomst zal er dus net meer open ruimte nodig zijn om iedereen te kunnen bedienen tijdens dergelijke crisissen en de kans te geven om zich voldoende te verspreiden en dus afstand te houden. De exitstrategie jeugdruimte van de jeugdsector pleitte daarom terecht voor meer kwaliteitsvolle plekken voor de jongsten in onze samenleving. Anders geldt het recht van de sterkste. Collectieve ruimtes zoals speelplaatsen en schoolomgevingen moeten dus zoveel mogelijk mee structureel ingezet worden om voldoende ruimte laagdrempelig te ontsluiten. Schoolomgevingen die omgevormd worden van een transitzone voor auto’s tot een aangename verblijfsplek, met focus op trappers en stappers, dragen zo bij tot meer ontmoeting. Een kwalitatieve inrichting is essentieel als gezonde aanvulling op en verbinding met de publieke ruimte in de omgeving.
En daar knelde het schoentje vaak: uit deze crisis blijkt ook dat scholen juist extra ruimte hebben moeten zoeken omdat ze enerzijds te krap behuisd zitten om les te geven, maar ook meer ruimte nodig hebben om het spelen op de speelplaats te organiseren in bubbels. De speelruimte op de gemiddelde school is klein. Historisch gezien wordt bij de uitbreiding van de school vaak de ruimte van de speelplaatsen ingepakt. Scholen die al te weinig ruimte hadden, werden het eerst slachtoffer. Dit zorgde ervoor dat ze niet konden opengaan of verplicht werden uit te wijken naar andere locaties. En dit kan nog gebeuren in de toekomst. Daarom zijn er dus naast kwaliteitsvolle speelplaatsen, ook andere locaties buiten de school, als duurzame ‘uitbreidingsmogelijkheden’ nodig. Zo zorgt de stad Kortrijk voor de ontharding van een parking naar een groen plein, dat ook als schoolspeelplaats zal gebruikt worden. En ook stad Aalter sloot een straat af bij een school, zodat de kinderen er konden spelen.
Partners
- Kind & Samenleving
- Speelplaatsanimatie
- Bataljong
- De Ambrassade
- Netwerk Lokaal Sportbeleid
- Vlaamse Dienst Speelpleinwerking
